چربی، بازیکن جدیدی که تعریف ما را از دیابت تغییر می دهد

12 اکتبر 2018 - دیابت نوع 2 در حال رسیدن به سطح اپیدمی در سراسر جهان است.بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از 422 میلیون نفر از این بیماری رنج می برند.عواقب دیابت می تواند بسیار ناگوار باشد (سرطان، نارسایی کلیوی و حملات قلبی) و شیوع آن در حال افزایشی سریع است. این موضوع،نیاز فوری به درک نحوه ی پیشرفت دیابت و راهی برای توقف آن را پررنگ تر کرده است.
مطالعه ی جدید محققان استرالیایی، آنچه که ما هم اکنون در مورد علل دیابت می دانیم را به چالش کشیده است. این تحقیقات نشان می دهد که بافت چربی منبع این بیماری است، این اطلاعات جدید درک ما را فراتر از تمرکز سنتی بر کبد و پانکراس به عنوان مجرمان اصلی این بیماری گسترش داده است.
یافته های حاصل از مطالعه ی موش ها در این تحقیق، در مجله Cell Metabolism منتشر شده است.

کشف شگفت انگیز

تحقیق جدید حول محور این یافته ی شگفت انگیز متمرکز بود که پروتئین کینازC epsilon یا  PKCε، که دخالت آن در دیابت به اثبات رسیده است، آنطور که پیش از این تصور می شد در کبد یا پانکراس فعالیت نمی کند. محققان از مدتها پیش می دانستند که PKCε برای توسعه ی دیابت بسیار مهم است. در موش های فاقد PKCε(در هر جای بدن) حتی در شرایطی که سایر موش ها دچار دیابت می شوند، علائم دیابت را نشان نمی دهند.
دکتر Carsten Schmitz-Peiffer از موسسه تحقیقات پزشکی گاروان، که رهبری این پژوهش را بعهده داشت، گفت: ما مدتی است که متوجه شده ایم اگر  PKCε را بطور کامل از بدن موشها حذف کنیم و آنها را با یک رژیم غذایی پر چرب تغذیه کنیم، آنها به عدم تحمل گلوکز مبتلا نخواهند شد. در واقع، آنها از ابتلا به دیابت محافظت می شوند.

محققان برای القای دیابت نوع 2 در موشها از یک رژیم غذایی پر چرب (HFD) استفاده می کنند. به دنبال HFD، اکثر موش ها به عدم تحمل گلوکز مبتلا می شوند به عبارت دیگر آنها نمی توانند سطح قند خون خود را بعد از غذا کنترل کنند.به طور خاص، کبد به " انسولین مقاوم " می شود و دیگر به انسولین هورمونی که از پانکراس ترشح می شود، پاسخ نمی دهد.
دکتر Schmitz-Peiffer گفت: شگفتی بزرگ این بود که هنگامی که ما تولید PKCε را به طور خاص در کبد حذف کردیم، موش ها از ابتلا به دیابت محافظت نشدند. برای بیش از یک دهه، تصور می کردیم که PKCε به طور مستقیم در کبد عمل می کند، با این منطق، با حذف PKCε باید موش ها در برابر دیابت محافظت می شدند، اما چنین نشد.
ما از این امر خیلی متعجب شدیم، و فکر کردیم که ما موفق به حذف PKCε  در کبد موش ها بطور کامل نشده ایم. اما تحقیقات بیشتر با روشهای مختلف حذف PKCε را از کبد تایید کرد، اما به دنبال تغذیه ی موشها با رژیم غذایی پرچرب،هنوز آنها به عدم تحمل گلوکز مبتلا می شدند.

یک پاسخ جدید: چربی

سوال این بود: اگر PKCε در کبد کار نمی کند، پس فعالیت  PKCε در چه محلی از بدن موجب پیشرفت عدم تحمل گلوکز در این موشها شده است؟
دکتر Schmitz-Peiffer توضیح داد با متوقف نمودن تولید PKCε تنها در "بافت چربی"، موش ها از ابتلا به عدم تحمل گلوکز محافظت شدند، درست همانند زمانی که PKCε را از کل بدن حیوان حذف نمودیم. بنابراین PKCε باعث پیشرفت دیابت با کار در کبد نمی شود، در واقع، PKCε در بافت چربی عمل می کند و این بیماری را وخیم تر می کند.محققان نشان داده اند که PKCε در چندین بافت تولید می شود، اما یافته های دکتر Schmitz-Peifferبه یک عملکرد جدید برای PKCε در بافت چربی اشاره دارد.

چشم انداز تغییر در بافت چربی

بررسی دقیق بافت چربی نشان داد تفاوت قابل توجهی در شکل و اندازه ی سلول های چربی در حضور و عدم حضور PKCε وجود دارد.
پروفسورSchmitz-Peiffer گفت: در زیر میکروسکوپ، سلولهای چربی بسیار متفاوت بنظر می رسند. در موش هایی که با HFD تغذیه شده و PKCε از بافت چربی آنها حذف شده بود، ما بیشتر سلول های چربی کوچک و سالمی را مشاهده می کردیم اما در موش هایی که با HFD تغذیه شده و PKCε در بافت چربی آنها دست نخورده بود- به عدم تحمل گلوکز مبتلا بودند- ما شاهد سلول های چربی ناسالم بیشتر و متورمی بودیم که دسترسی کمتری به اکسیژن داشته و ملتهب بودند.
به گفته ی دکتر Schmitz-Peiffer، واضح است که این وضعیت می تواند پیامدهای فراوان و پیچیده ای برای دیابت داشته باشد.
پروفسور Schmitz-Peiffer توضیح داد: ما می دانیم که بافت چربی خیلی بیشتر از یک توده خنثی است که تنها محل ذخیره چربی نیست، بافت چربی یک ارگان بسیار پویا است که پیام ها و عوامل بسیاری را به سایر نقاط بدن از جمله کبد، ارسال و با آنها ارتباط برقرار می کند.
او افزود: اگر PKCεماهیت بافت چربی را تغییر می دهد پس بر سلامت کلی سلول های چربی تاثیر می گذارد، و نوع پیام های ارسال شده و عواملی که بافت چربی از خود ترشح می کند را تغییر می دهد و می تواند بر کبد و احتمالا ارگانهای دیگری که در متابولیسم گلوکز دخالت دارند، تاثیر گذارد.

ساخت ترمزی برای PKCε

این کشف جدیدترین یافته ی دکتر Schmitz-Peiffer در طی سالها تحقیق و اکتشاف در این زمینه است.
او می گوید: ما 10سال پیش نشان دادیم که حذف کامل PKC از بدن موشها، از آنها در برابر عدم تحمل گلوکز محافظت می کند. ما فقط نمی دانستیم که PKCε در کجا عمل می کند. اما می دانستیم که اگر راهی برای متوقف کردن PKCε پیدا کنیم، ممکن است از نظر درمانی گام مهمی باشد.
در حال حاضر، پروفسور Schmitz-Peiffer با پروفسور Ray Norton  و پروفسور Jonathan Baell  در پلتفرم the Fragment Based Drug Discovery  در موسسه علوم دارویی موناش برای تولید یک پپتید خوراکی که بتواند فعالیت PKC را مختل کند، همکاری می کنند.
این نتایج به ما ایده ای بهتر برای چگونگی هدف گیری PKCε برای ایجاد موثر ترین درمان ممکن، داده است.هدف قرار دادن PKCε با دارو، یک رویکرد جدید احتمالی برای درمان دیابت خواهد بود.

منبع و سایت خبر:

Cell Metabolism, 2018; DOI: 10.1016/j.cmet.2018.09.013

https://www.sciencedaily.com/releases/2018/10/181012110203.htm